Thoát vị đĩa đệm là bệnh lý xảy ra khi phần nhân nhầy bên trong đĩa đệm bị lệch ra khỏi vị trí bình thường, chèn ép vào rễ thần kinh, gây ra cảm giác đau nhức, đặc biệt là vùng lưng. Một trong những triệu chứng phổ biến và gây khó chịu nhất chính là đau lưng. Vậy làm sao để giảm đau nhanh chóng mà vẫn an toàn? Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ các cách giảm đau lưng thoát vị đĩa đệm đơn giản, hiệu quả và dễ áp dụng ngay tại nhà.
1. Nghỉ ngơi đúng cách
Khi cơn đau lưng xuất hiện, điều quan trọng nhất là cho cơ thể thời gian phục hồi bằng cách nghỉ ngơi hợp lý. Tuy nhiên, không nên nằm bất động quá lâu vì có thể khiến cột sống cứng và cơ yếu đi.
Cách thực hiện:
2. Chườm nóng hoặc lạnh
Một phương pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả trong giảm đau lưng do thoát vị đĩa đệm là chườm. Tùy theo tình trạng, bạn có thể chọn chườm nóng hoặc chườm lạnh.
Lưu ý: Chườm mỗi lần 15–20 phút, không chườm trực tiếp lên da để tránh bỏng.
3. Tập các bài giãn cơ nhẹ nhàng
Tập luyện đúng cách là cách giảm đau lưng thoát vị đĩa đệm tự nhiên và lâu dài. Các bài tập giúp thư giãn cơ, giải phóng áp lực lên đĩa đệm và cải thiện sự linh hoạt của cột sống.
Một số bài tập nên thử:
Lưu ý: Tập luyện nhẹ nhàng, tránh các động tác xoay mạnh hoặc cúi gập người đột ngột. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu trước khi bắt đầu.
4. Massage và xoa bóp vùng lưng
Massage đúng kỹ thuật có thể giúp giảm đau lưng thoát vị đĩa đệm, tăng tuần hoàn máu, giảm co cứng cơ và thư giãn hệ thần kinh. Bạn có thể:
5. Dùng thuốc giảm đau theo chỉ định
Trong trường hợp đau nhiều, bạn có thể sử dụng thuốc để kiểm soát triệu chứng. Tuy nhiên, việc dùng thuốc giảm đau cần có sự tư vấn từ bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Một số loại thuốc thường dùng:
Không nên tự ý dùng thuốc kéo dài hoặc lạm dụng thuốc vì có thể gây tác dụng phụ.
6. Điều chỉnh tư thế sinh hoạt hằng ngày
Tư thế sai là nguyên nhân phổ biến khiến cơn đau lưng tái phát. Do đó, việc điều chỉnh tư thế là một phần quan trọng trong quá trình giảm đau lưng do thoát vị đĩa đệm.
7. Thay đổi lối sống – Kiểm soát cân nặng
Thừa cân làm tăng áp lực lên cột sống, khiến tình trạng thoát vị trầm trọng hơn. Vì vậy:
8. Sử dụng thiết bị hỗ trợ đúng cách
Một số thiết bị hỗ trợ có thể giúp giảm áp lực lên cột sống như:
Kết luận
Việc kiểm soát cơn đau đóng vai trò quan trọng trong điều trị lâu dài. Các cách giảm đau lưng thoát vị đĩa đệm như nghỉ ngơi hợp lý, chườm nóng/lạnh, tập luyện, dùng thuốc đúng cách và điều chỉnh lối sống sẽ giúp người bệnh cải thiện chất lượng cuộc sống rõ rệt.
Nếu tình trạng đau không cải thiện sau 1–2 tuần hoặc có biểu hiện nghiêm trọng hơn, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và có hướng điều trị chuyên sâu.
1. Nghỉ ngơi đúng cách
Khi cơn đau lưng xuất hiện, điều quan trọng nhất là cho cơ thể thời gian phục hồi bằng cách nghỉ ngơi hợp lý. Tuy nhiên, không nên nằm bất động quá lâu vì có thể khiến cột sống cứng và cơ yếu đi.
Cách thực hiện:
- Nằm trên mặt phẳng cứng, kê gối mỏng dưới đầu gối.
- Tránh nằm nệm mềm lún sâu hoặc nằm sấp.
- Hạn chế vận động mạnh trong giai đoạn đau cấp tính.
2. Chườm nóng hoặc lạnh
Một phương pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả trong giảm đau lưng do thoát vị đĩa đệm là chườm. Tùy theo tình trạng, bạn có thể chọn chườm nóng hoặc chườm lạnh.
- Chườm lạnh: Áp dụng trong 48 giờ đầu nếu cơn đau xuất hiện đột ngột, có viêm sưng.
- Chườm nóng: Dùng sau giai đoạn viêm cấp, giúp giãn cơ, tăng lưu thông máu và giảm đau nhanh.
Lưu ý: Chườm mỗi lần 15–20 phút, không chườm trực tiếp lên da để tránh bỏng.
3. Tập các bài giãn cơ nhẹ nhàng
Tập luyện đúng cách là cách giảm đau lưng thoát vị đĩa đệm tự nhiên và lâu dài. Các bài tập giúp thư giãn cơ, giải phóng áp lực lên đĩa đệm và cải thiện sự linh hoạt của cột sống.
Một số bài tập nên thử:
- Động tác con mèo – con bò (Cat-Cow)
- Bài tập gập gối về bụng
- Kéo giãn gân kheo nhẹ
- Yoga phục hồi chức năng cột sống
Lưu ý: Tập luyện nhẹ nhàng, tránh các động tác xoay mạnh hoặc cúi gập người đột ngột. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu trước khi bắt đầu.
4. Massage và xoa bóp vùng lưng
Massage đúng kỹ thuật có thể giúp giảm đau lưng thoát vị đĩa đệm, tăng tuần hoàn máu, giảm co cứng cơ và thư giãn hệ thần kinh. Bạn có thể:
- Tự xoa bóp bằng tay với tinh dầu (gừng, quế, bạc hà…)
- Sử dụng máy massage lưng hoặc ghế massage
- Đến các trung tâm vật lý trị liệu chuyên nghiệp
5. Dùng thuốc giảm đau theo chỉ định
Trong trường hợp đau nhiều, bạn có thể sử dụng thuốc để kiểm soát triệu chứng. Tuy nhiên, việc dùng thuốc giảm đau cần có sự tư vấn từ bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Một số loại thuốc thường dùng:
- Paracetamol
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs)
- Thuốc giãn cơ hoặc thuốc giảm đau thần kinh
Không nên tự ý dùng thuốc kéo dài hoặc lạm dụng thuốc vì có thể gây tác dụng phụ.
6. Điều chỉnh tư thế sinh hoạt hằng ngày
Tư thế sai là nguyên nhân phổ biến khiến cơn đau lưng tái phát. Do đó, việc điều chỉnh tư thế là một phần quan trọng trong quá trình giảm đau lưng do thoát vị đĩa đệm.
- Ngồi thẳng lưng, không cúi gập quá lâu.
- Dùng ghế có tựa lưng, bàn làm việc đúng độ cao.
- Khi nâng vật nặng, hãy dùng lực từ chân thay vì lưng.
- Nên sử dụng đai lưng hỗ trợ nếu thường xuyên phải làm việc nặng.
7. Thay đổi lối sống – Kiểm soát cân nặng
Thừa cân làm tăng áp lực lên cột sống, khiến tình trạng thoát vị trầm trọng hơn. Vì vậy:
- Áp dụng chế độ ăn uống cân bằng, giảm tinh bột, tăng chất xơ và đạm.
- Uống đủ nước mỗi ngày.
- Hạn chế rượu bia, thuốc lá và thức ăn nhanh.
- Ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng.
8. Sử dụng thiết bị hỗ trợ đúng cách
Một số thiết bị hỗ trợ có thể giúp giảm áp lực lên cột sống như:
- Đai lưng cột sống: Giúp cố định và bảo vệ cột sống khi vận động.
- Gối ngủ hỗ trợ cột sống: Thiết kế công thái học giúp giữ đường cong tự nhiên của lưng.
- Ghế công thái học: Dành cho người ngồi làm việc nhiều giờ.
Kết luận
Việc kiểm soát cơn đau đóng vai trò quan trọng trong điều trị lâu dài. Các cách giảm đau lưng thoát vị đĩa đệm như nghỉ ngơi hợp lý, chườm nóng/lạnh, tập luyện, dùng thuốc đúng cách và điều chỉnh lối sống sẽ giúp người bệnh cải thiện chất lượng cuộc sống rõ rệt.
Nếu tình trạng đau không cải thiện sau 1–2 tuần hoặc có biểu hiện nghiêm trọng hơn, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và có hướng điều trị chuyên sâu.