Thoái hóa cột sống ở người trẻ – Báo động từ thói quen sống hiện đại

[hatoco]

Thoái hóa cột sống từ lâu vốn được xem là căn bệnh của người lớn tuổi. Tuy nhiên, những năm gần đây, thoái hóa cột sống ở người trẻ đang ngày càng gia tăng với tốc độ đáng báo động. Sự thay đổi trong lối sống, thói quen sinh hoạt và môi trường làm việc hiện đại là những nguyên nhân chính khiến căn bệnh này không còn là "đặc quyền" của tuổi già. Hãy cùng tìm hiểu lý do vì sao giới trẻ lại ngày càng dễ mắc thoái hóa cột sống và cách phòng ngừa hiệu quả.


1. Thoái hóa cột sống ở người trẻ là gì?

Thoái hóa cột sống ở người trẻ là tình trạng các đốt sống, đĩa đệm và sụn khớp bị lão hóa hoặc hư tổn trước tuổi 40. Biểu hiện thường gặp gồm đau cổ, đau lưng, cứng khớp, tê bì tay chân hoặc vận động khó khăn. Bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ đoạn nào của cột sống, phổ biến nhất là vùng cổ (thoái hóa đốt sống cổ) và vùng thắt lưng (thoái hóa cột sống thắt lưng).


Điều đáng lo ngại là nhiều người trẻ chủ quan, không điều trị sớm khiến bệnh tiến triển nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và công việc.


2. Nguyên nhân gây thoái hóa cột sống ở người trẻ

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thoái hóa cột sống ở người trẻ, trong đó bao gồm:


• Ngồi lâu, sai tư thế

Giới trẻ hiện nay, đặc biệt là dân văn phòng, học sinh, sinh viên thường ngồi nhiều giờ trước máy tính hoặc thiết bị di động mà không vận động. Tư thế ngồi gù lưng, cúi đầu hoặc ngả nghiêng về một bên khiến cột sống chịu áp lực liên tục, lâu ngày dẫn đến thoái hóa sớm.


• Lười vận động

Lối sống tĩnh tại, ít vận động khiến cơ bắp yếu đi, làm giảm khả năng hỗ trợ cho cột sống. Ngoài ra, ít vận động cũng làm giảm lưu thông máu đến các mô sụn, đĩa đệm khiến chúng dễ bị tổn thương hơn.


• Mang vác nặng sai cách

Một số người trẻ, đặc biệt là học sinh mang balo quá nặng, hoặc tập gym nâng tạ không đúng kỹ thuật cũng có nguy cơ cao bị tổn thương cột sống và dẫn đến thoái hóa.


• Chấn thương thể thao hoặc tai nạn

Các chấn thương dù nhẹ cũng có thể gây tổn thương đĩa đệm, dây chằng và khớp cột sống. Nếu không được phục hồi đúng cách, chấn thương sẽ để lại di chứng và gây ra thoái hóa sớm.


• Stress và thiếu ngủ

Stress kéo dài và thiếu ngủ làm tăng hormone cortisol – tác nhân thúc đẩy phản ứng viêm và suy giảm khả năng tái tạo tế bào xương, từ đó khiến cột sống nhanh xuống cấp hơn.


3. Dấu hiệu nhận biết thoái hóa cột sống ở người trẻ

Một số triệu chứng thường gặp:

• Đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng cổ, vai gáy hoặc thắt lưng.
• Tê bì tay chân, cảm giác châm chích, yếu cơ.
• Vận động khó khăn, hạn chế cúi, xoay hoặc vươn người.
• Đau tăng khi ngồi lâu, làm việc máy tính, hoặc khi thay đổi tư thế.

Nếu bạn đang trong độ tuổi 20–40 mà xuất hiện những biểu hiện này, hãy cẩn trọng với nguy cơ thoái hóa cột sống ở người trẻ và đi khám sớm để có hướng xử lý kịp thời.


4. Tác hại của thoái hóa cột sống ở người trẻ

Nhiều người trẻ nghĩ rằng thoái hóa là bệnh "nhẹ", nhưng nếu không điều trị sớm, hậu quả có thể rất nghiêm trọng:

• Gây đau mãn tính, ảnh hưởng sinh hoạt hàng ngày và hiệu suất làm việc.
• Làm giảm khả năng vận động, có thể dẫn đến tàn phế nếu có biến chứng thoát vị đĩa đệm, hẹp ống sống.
• Ảnh hưởng tâm lý, gây trầm cảm, mệt mỏi kéo dài.
• Tăng chi phí y tế về lâu dài do phải điều trị lâu dài, dùng thuốc, vật lý trị liệu,...

5. Cách phòng ngừa và cải thiện thoái hóa cột sống ở người trẻ

Để bảo vệ cột sống khỏe mạnh, bạn nên thực hiện những biện pháp sau:


Tập thể dục đều đặn

Các môn thể thao nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga, pilates giúp tăng cường cơ lưng, cơ bụng – hai nhóm cơ quan trọng giúp ổn định cột sống.


Ngồi đúng tư thế

Khi làm việc hoặc học tập, hãy giữ lưng thẳng, hai vai thả lỏng, đầu thẳng với màn hình. Cứ mỗi 45–60 phút, nên đứng lên đi lại hoặc giãn cơ 5–10 phút.


Kiểm soát cân nặng

Giữ cân nặng hợp lý để giảm tải cho cột sống, đặc biệt là vùng thắt lưng và khớp gối.


Ăn uống đủ chất

Bổ sung canxi, vitamin D, omega-3, collagen và các dưỡng chất tốt cho xương khớp từ thực phẩm hoặc thực phẩm chức năng nếu cần.


Ngủ đúng tư thế

Tránh nằm sấp. Nên dùng gối có độ cao vừa phải và đệm êm để nâng đỡ cột sống.


Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Thăm khám chuyên khoa xương khớp định kỳ giúp phát hiện sớm thoái hóa và có hướng điều trị phù hợp.


Kết luận

Thoái hóa cột sống ở người trẻ không còn là hiện tượng hiếm gặp. Đây là hậu quả của thói quen sống thiếu lành mạnh trong thời đại công nghệ. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể ngăn ngừa hoặc làm chậm tiến trình thoái hóa bằng cách thay đổi lối sống, vận động hợp lý và chăm sóc sức khỏe sớm. Đừng để "tuổi trẻ cột sống già" trở thành hiện thực!